6 Σεπτεμβρίου 2023: Η κακοκαιρία Daniel πλήττει την Θεσσαλία. Οι μετεωρολογικές προγνώσεις των προηγουμένων ημερών ήταν ήδη δυσοίωνες, όμως κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί αυτό που θα ακολουθούσε. Με την βροχή να πέφτει ασταμάτητα από το πρωί, ποτάμια και φράγματα υπερχειλίζουν και όλος ο θεσσαλικός κάμπος μετατρέπεται σε μια απέραντη λίμνη. Τα νερά καλύπτουν τα πάντα, οι μεγάλες θεσσαλικές πόλεις και τα πεδινά χωριά μετατρέπονται σε πλωτές πολιτείες. Ήδη από τις πρώτες ώρες εκδήλωσης του φαινομένου η ανατολική Θεσσαλία δέχεται ακατάπαυστα εκατοντάδες χιλιοστά νερού. Τα δίκτυα ηλεκτροδότησης και υδροδότησης καταρρέουν, ενώ η βροχή δεν φαίνεται να πρόκειται να σταματήσει σύντομα. Με την κακοκαιρία να εξακολουθεί να εξελίσσεται ανελέητα, ήδη έρχονται οι πρώτες αναφορές για αγνοουμένους, οι οποίες δυστυχώς με το πέρας αυτής, μετατρέπονται σε 17 επιβεβαιωμένους νεκρούς. Μέσα σε μόλις 3 μέρες ο «Daniel» αφήνει πίσω του χιλιάδες ανθρώπους, ζώα και περιουσίες θαμμένους κάτω από τόνους λάσπης να περιμένουν βοήθεια από τον κρατικό μηχανισμό, ο οποίος για ακόμα μια φορά πιάνεται στον ύπνο. Για την απομάκρυνση των λιμναζόντων υδάτων περνούν αρκετές μέρες, ενώ οι επιπτώσεις της κακοκαιρίας εξακολουθούν να κάνουν αισθητή την παρουσία τους ποικιλοτρόπως ακόμα και την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές.
Από την έκταση και την ένταση του φαινομένου δεν θα γινόταν να ξεφύγει και ο σιδηρόδρομος. Στον κεντρικό άξονα Αθηνών - Θεσσαλονίκης, η σιδηροδρομική σύνδεση της χώρας κόβεται για δεύτερη φορά μέσα στο 2023 στα δύο, με τα νερά να παρασύρουν στο πέρασμα τους σχεδόν όλη την γραμμή από τον Δομοκό ως και την Λάρισα και τον Πηνειό να καλύπτει τις γραμμές ολοκληρωτικά. Στην Δυτική Θεσσαλία η γραμμή πλήττεται σοβαρά σε πολλά σημεία μέχρι και την Καλαμπάκα, με τις σημαντικότερες ζημιές να εντοπίζονται εντός του Νομού Καρδίτσας, ενώ και στην Ανατολική Θεσσαλία η κατάσταση δεν διαφέρει ιδιαίτερα, με την σιδηροδρομική κυκλοφορία να διακόπτεται βίαια από την οργή της φύσης ξαφνικά ένα πρωινό του Σεπτεμβρίου.
Έναν χρόνο μετά η σύνδεση της Αθήνας με την Θεσσαλονίκη έχει αποκατασταθεί με την κυκλοφορία να διεξάγεται επί μονής γραμμής από τον Δομοκό μέχρι και την Λάρισα, η οποία στρώθηκε από την αρχή άρον - άρον πρωτίστως για την εξυπηρέτηση των εμπορικών δρομολογίων, καθώς τα προορισμένα για σιδηροδρομική μεταφορά στο εξωτερικό εμπορεύματα συσσωρεύονταν στον Πειραιά, ενώ αναμένεται σύντομα (;) η παράδοση και της δεύτερης γραμμής, ομαλοποιώντας έτσι πλήρως την κυκλοφορία.
Στην υπόλοιπη Θεσσαλία τα πράγματα είναι κατά τι χειρότερα. Ένα χρόνο μετά την καταστροφή δεν έχει λάβει χώρα καμία ενέργεια αποκατάστασης της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας. Σταθμοί και γραμμές παραμένουν ως επί το πλείστον όπως ακριβώς τους άφησε το πρωινό της 6ης Σεπτεμβρίου. Επί χάρτου έχει ήδη εγκριθεί κονδύλι 452 εκατομμυρίων ευρώ για την αποκατάσταση του σιδηροδρομικού δικτύου στην Θεσσαλία στο σύνολο του, χωρίς κάποιο σαφές χρονοδιάγραμμα, αλλά υπό τον γενικό όρο της «άμεσης αποκατάστασης» χωρίς περαιτέρω εξειδίκευση.
Ποια είναι όμως η κατάσταση ένα χρόνο μετά; Την απάντηση θα δώσει ένα οδοιπορικό κατά μήκος της γραμμής Λάρισας - Βόλου. Για μια πληρέστερη εικόνα, οι σταθμοί τους οποίους θα επισκεφθώ είναι όλοι όσοι αναφέρονται παρακάτω στο εγχειρίδιο δρομολογίων του 1963, με εξαίρεση την στάση στο Χ.Σ 21 + 050. Αφετηρία του οδοιπορικού είναι ο Βόλος και όχι η Λάρισα, επομένως θα κινηθούμε «ανάποδα» επί της γραμμής με κατεύθυνση προς τα δυτικά.
---
Αφετηρία της περιήγησης είναι όπως προαναφέρθηκε ο Βόλος και πιο συγκεκριμένα ο σταθμός του. Πλησιάζοντας προς αυτόν θα σταθώ στο πασάγιο πριν την είσοδο του, όπου και παρατηρώ ότι εκτελούνται κάποιες εργασίες.
Τόσο η κανονική, όσο και η μικτή γραμμή παραμένουν καλυμμένες πλήρως από λάσπη και φερτά υλικά. Εάν υπάρχει κάποια ελπίδα αποκατάστασης για την πρώτη, νομίζω ότι η μοίρα της δεύτερης είναι προδιαγεγραμμένη...
Η σιδηροδρομική γέφυρα του Κραυσίδωνα άντεξε τους τόνους νερού και τα πάσης φύσεως υλικά που έφερνε ο χείμαρρος με μανία επί ώρες κατά πάνω της.
Εκ πρώτης όψεως οι εργασίες δεν φαίνεται να σχετίζονται με τις γραμμές, αλλά με την επισκευή του μισογκρεμισμένου τοιχίου της κοίτης του Κραυσίδωνα.
Η είσοδος του σταθμού. Ήδη μπορώ να καταλάβω τι με περιμένει αν προχωρήσω λίγο παρακάτω.
Κλαδιά και ρίζες που παρέσυρε το νερό παραμένουν σε εναπόθεση σε μια από τις μόρτες του σταθμού.
Βαδίζοντας προς το οίκημα του κλειδούχου. Τις εγκαταστάσεις στην είσοδο του σταθμού είχα φωτογραφίσει και πέρσι τρεις μόλις εβδομάδες πριν την κακοκαιρία. Οι φωτογραφίες δεν ανέβηκαν ποτέ στο blog, αν και τώρα που το σκέφτομαι ίσως να είχε ένα ενδιαφέρον να τις ανεβάσω ώστε να γίνει σύγκριση.
Πολλά κλειδιά.
Τα χειριστήρια των σημαφόρων του Βόλου έχουν μισοκαλυφθεί από ξερά κλαδιά και χόρτα. Ο σταθμός του Βόλου έχει την ιδιαιτερότητα να έχει τοποθετημένα τα χειριστήρια όχι επί της αποβάθρας του, όπως είναι το σύνηθες, αλλά αρκετά μακρύτερα στην είσοδο του.
Μεταλλικός υδατόπυργος.
Όλες οι γραμμές είναι θαμμένες και δεν διακρίνεται ούτε ίχνος τους για γυμνού οφθαλμού.
Δεν θυμάμαι ποτέ λεωφορεία να σταθμεύουν εδώ.
Εν μια νυκτί η βραδυπορία των 50 χιλιομέτρων μετατράπηκε σε περασμένο μεγαλείο.
Κινούμενος εξωτερικά του μαντρότοιχου του μηχανοστασίου εντοπίζω εκτός γραμμής τις κατεστραμμένες δρεζίνες, οι οποίες καταπλακώθηκαν από τις πέτρες του τοίχου όταν αυτός κατέρρευσε πάνω τους υπό την πίεση του νερού. Να σημειωθεί ότι τα έργα αποκατάστασης του μαντρότοιχου ήταν σε εξέλιξη όσο τραβούσα την φωτογραφία, ενώ μέρος του ήδη έχει αποκατασταθεί. Αν μη τι άλλο, να μια θετική εξέλιξη.
Από την πεζογέφυρα η καταστροφή φαίνεται σε όλη της την έκταση ακόμα και ένα χρόνο μετά...
Οι γραμμές έχουν καλυφθεί από λάσπη, πέτρες και πάσης φύσεως υλικά. Την ίδια ώρα, η βλάστηση έχει αρχίσει να καλύπτει και αυτή με την σειρά της τμήμα των γραμμών, ενώ την εμφάνιση τους κάνουν και τα πρώτα ταχέως αναπτυσσόμενα δέντρα.
Στο βάθος οι εργασίες στα χαλάσματα του μαντρότοιχου συνεχίζονται.
Η εικόνα είναι αποκαρδιωτική...
Το εργοστάσιο οχημάτων είναι αποκομμένο από παντού. Τα βαγόνια και τα μηχανήματα που βρίσκονται εδώ, έχουν εγκλωβιστεί σε αυτό. Λάσπη και χώμα παντού. Στο βάθος φαίνεται να έχει δημιουργηθεί ένας σωρός από αντικείμενα που έφερε το νερό εδώ από ολόκληρη την πόλη.
Κατεβαίνοντας από την πεζογέφυρα με κατεύθυνση τον σταθμό ακούω μεταλλικούς ήχους μέσα από το μηχανοστάσιο. Σταματάω για να ακούσω και να δω και πράγματι παρατηρώ κίνηση εντός. Στο μυαλό μου έρχεται μια ανάρτηση που είδα πριν από λίγες μέρες, για την επισκευή της Δ/Η Schoema του Πηλίου. Εκπλήσσομαι από το γεγονός, ότι ακόμη και υπό αυτές τις συνθήκες εξακολουθούν να πραγματοποιούνται εργασίες, έστω και έκτακτης συντήρησης.
Βαδίζω προς τον σταθμό. Φτάνοντας σε αυτόν, σύντομα θα διαπιστώσω ότι οι όποιες θετικές εκπλήξεις σταματούν εδώ...
Η πρόσοψη του σταθμού δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι όλα είναι εντάξει. Όμως δεν είναι...
Έργο του Εβαρίστο Ντε Κίρικο, ο σταθμός εγκαινιάστηκε το 1884. Ακόμα και στις χειρότερες του μέρες, ο σταθμός δεν χάνει ποτέ την αίγλη του.
Μπροστά από τον σταθμό περιμένει το πούλμαν που υποκαθιστά τα σιδηροδρομικά δρομολόγια μεταξύ Λάρισας και Βόλου. Οι ελάχιστοι επιβάτες περιφέρονται στον περιβάλλοντα χώρο του σταθμού μέχρι να επιβιβαστούν στο λεωφορείο που αργεί ακόμη να αναχωρήσει.
Στις αποβάθρες...
Οι γραμμές θυμίζουν παραλία και όχι σιδηροδρομικό σταθμό.
Ευρυγώνια λήψη της ερημιάς.
Στην τρίτη γραμμή το βροχερό πρωί της 6ης Σεπτεμβρίου αφίχθη το ΜΑΝ 621 113/213, το οποίο εκτέλεσε κανονικά το δρομολόγιο 11575. Αυτό έμελλε να είναι και το τελευταίο δρομολόγιο που εκτελέστηκε επί της γραμμής Λ-Β, καθώς το τρένο εγκλωβίστηκε εντός του πλημμυρισμένου σταθμού, η δε απομάκρυνση του πραγματοποιήθηκε μερικούς μήνες αργότερα με την χρήση γερανού.
Σιδηρόδρομος πνιγμένος και θαμμένος.
Οι 13 μήνες συνεχούς διακοπής κυκλοφορίας αρχίζουν να γίνονται αισθητοί.
Ακόμη και υπό κανονικές συνθήκες λειτουργίες, η αποβάθρα ήταν υπερβολικά μεγάλη για υπερβολικά λίγα τρένα.
Κυριολεκτική και μεταφορική ερημοποίηση του τοπίου.
Και όμως, πρόκειται για την πρώτη γραμμή του Βόλου!
Κοιτώντας τον πίνακα δρομολογίων κάποιος θα μπορούσε να πει, ότι ο Daniel δεν υπήρξε η αιτία, αλλά μια ωραιότατη αφορμή για την διακοπή των δρομολογίων στην γραμμή του Βόλου.
Με στάση και στον Σ.Σ Βελεστίνου. Ζούμε μεγάλες στιγμές...
Η αίθουσα αναμονής είναι άδεια.
Απ' τον βορρά μέχρι τον νότο ο σιδηρόδρομος συνεχώς υποχωρεί, άλλοτε ηθελημένα, άλλοτε άθελα του, πάντοτε όμως επειδή ο ίδιος το επιτρέπει.
Δύσκολα μπορούσα να φανταστώ ότι θα έφτανε η στιγμή που ο σταθμός των παιδικών μου χρόνων θα μετατρεπόταν και αυτός σε ένα από τα πιο προσφιλή και συνάμα θλιβερά φωτογραφικά θέματα μου: μια ακόμα άδεια αποβάθρα.
Οι επιγραφές επιβίωσαν,όχι όμως και όλες οι παρεχόμενες υπηρεσίες στις οποίες αυτές παραπέμπουν.
Φεύγω από τον σταθμό με την διάθεση μου στα τάρταρα. Είδα όλα όσα χρειαζόταν να δω. Στην έξοδο του πάρκινγκ δύο επισκέπτες της πόλης με σταματάνε για να με ρωτήσουν αν το τρένο για Λάρισα λειτουργεί. Τι να τους πρωτοεξηγήσω; Αρκούμαι σε ένα απλό «όχι» και τους παραπέμπω στο λεωφορείο, στο οποίο έχει αρχίσει ήδη η επιβίβαση.
Η λάσπη έχει καλύψει μέχρι και το κλειδί της γραμμής λιμένος.
Φυλάκιο γραμμής λιμένος.
Η επίσκεψη εντός του Βόλου τελειώνει εδώ. Κοντεύει μεσημέρι και αφήνω την επίσκεψη στους υπόλοιπους σταθμούς της γραμμής Λ - Β για το επόμενο πρωί. Πράγματι, το πρωινό της 4ης Οκτωβρίου ξεκινάω την εξόρμηση με πρώτο σταθμό τα Μελισσιάτικα...
...στα Μελισσιάτικα λοιπόν.
Πέρα από την αναμενόμενη ανάπτυξη βλάστησης, τόσο η γραμμή όσο και οι εγκαταστάσεις δεν φαίνεται να έχουν υποστεί ζημιές εδώ.
Ο σταθμός των Μελισσιάτικων παραμένει σφραγισμένος και έρημος.
Σταθμός, υδατόπυργος και ταχέως αναπτυσσόμενα πεύκα επί της γραμμής.
Η πολυγωνική βάση του υδατόπυργου συναντάται και σε άλλους υδατόπυργους επί της γραμμής Βόλου - Καλαμπάκας, όμως η έλλειψη μεταλλικής δεξαμενής και η αντ' αυτής κατασκευή ενός ενιαίου κτίσματος μου προκαλεί εντύπωση.
Μερικές εκατοντάδες μέτρα παρακάτω βρίσκεται η μοναδική σήραγγα της διαδρομής από την Λάρισα ως τον Βόλο. Δεν την επισκέφθηκα αυτή την φορά.
Επόμενη στάση μου είναι το Βελεστίνο. Λίγο πριν βγω στον κεντρικό δρόμο, σταματώ δίπλα σε ένα ανάχωμα που έχει σχηματιστεί από τα φερτά υλικά. Κατεβαίνω από το αυτοκίνητο με σκοπό να φωτογραφίσω την μεταλλική γέφυρα του ποταμού Ξηριά που βρίσκεται απέναντι μου.
Η γέφυρα του Ξηριά επί της γραμμής Βόλου - Καλαμπάκας. Τελευταία μου επίσκεψη εδώ ήταν το 2022. Έκτοτε δεν φαίνεται να έχουν αλλάξει και πολλά.
Ο δρόμος έχει ελάχιστη έως καθόλου κίνηση. Διατηρώ οπτική επαφή με την γραμμή στα δεξιά μου, η οποία δεν φαίνεται να έχει υποστεί κάποια ζημιά, τουλάχιστον όχι άμεσα ορατή. Στο ύψος του Λατομείο, η γραμμή περνάει στα αριστερά όπου διέρχεται για αρκετά μέτρα μέσα από ένα καμένο τοπίο. Δύο μήνες πριν τις πλημμύρες η Μαγνησία είχε πληγεί και από πυρκαγιές. Ο κόμβος του Βελεστίνου είναι μπροστά μου. Προσπερνάω τον Άγιο Γεώργιο και παρκάρω στο - περιέργως γεμάτο - πάρκινγκ του σταθμού. Είμαι μόνος. Δεν υπάρχει ψυχή.
Ίδια λήψη με το 2020, εντελώς διαφορετικό σκηνικό.
Η λάμπα καίει αδιάκοπα.
Ο σταθμός είχε πλημμυρίσει και τώρα το εσωτερικό του είναι καλυμμένο από ένα παχύ στρώμα λάσπης. Από τα σημάδια στους τοίχους φαίνεται και μέχρι ποιο σημείο έφτασε η στάθμη του νερού.
Κάθε χρόνο και χειρότερα.
Το γραφείο κινήσεως παραμένει σφραγισμένο. Αν δεν έχω χάσει εντελώς τα λογικά μου, θα μπορούσα να ορκιστώ ότι ανά διαστήματα η σιγή του χώρου έσπαγε από τον βραχνό ήχο κάποιου ραδιοτηλεφώνου που ακουγόταν από το βάθος του γραφείου.
Άποψη του σταθμού από τις γραμμές.
Η γραμμή προς Βόλο φαίνεται εντάξει.
Η περίφημη ανακαίνιση της γραμμής περιορίστηκε στην κατασκευή τσιμεντένιων αποβαθρών και μικρών μεταλλικών στεγάστρων.
Τα ξερόχορτα είναι το μικρότερο πρόβλημα αυτή την στιγμή.
Πρόσοψη του σταθμού από τις γραμμές.
Εδώ φαίνεται ότι επιχειρήθηκε κάποιος μερικός καθαρισμός από τον κύριο όγκο των υλικών που έφερε η πλημμύρα.
Αν δεν αλλάξει κάτι σύντομα, η βλάστηση θα οργιάσει.
Έλεγχος γραμμής προς Λάρισα.
Ο υδατόπυργος του Βελεστίνου είναι επίσης ιδιαίτερος.
Δρεζίνα υπό ανακατασκευή.
Η Linke Hofmann περιμένει την επόμενη κυκλοφορία της.
Αρχίζω να εντοπίζω τα πρώτα προβλήματα στην γραμμή.
Κάτω από τα κλειδιά εισόδου το σκύρο έχει παρασυρθεί εντελώς από το νερό.
Η κατάσταση εδώ φαίνεται να είναι αναστρέψιμη και μάλιστα χωρίς να απαιτούνται ιδιαίτερες εργασίες.
Γενική άποψη του Βελεστίνου από την είσοδο του σταθμού.
Διχρωμία.
Αναχωρώ από το έρημο Βελεστίνο και παλινδρομώ προς την στάση του Αγίου Γεωργίου, την οποία προηγουμένως προσπέρασα. Πριν όμως θα σταματήσω μια ακόμα φορά, προκειμένου να δούμε κάτι αρκετά ενδιαφέρον.
Λίγο μετά την έξοδο του Βελεστίνου, παρατημένο εκτός γραμμής, βρίσκεται μια επιβατάμαξα κατασκευής Marchetti.
«Βόλος - Καλαμπάκα». Η πινακίδα πασχίζει να επιβιώσει σε ένα παιχνίδι που είναι από την αρχή χαμένο.
Η πινακίδα του κατασκευαστή.
Το συγκεκριμένο βαγόνι το θυμάμαι επί χρόνια παρατημένο στην έξοδο του Βελεστίνου. Το είχα ξαναεπισκεφθεί μάλιστα περί το 2010. Εδώ και κάποια χρόνια μεταφέρθηκε εκτός σταθμού, άγνωστο γιατί.
Υπολείμματα WC.
Ο σιδηρόδρομος έχει πάει ένα βήμα παραπέρα: Έχει υποκύψει ολοκληρωτικά.
Διάλυση.
Πολύ φοβάμαι ότι το συγκεκριμένο όχημα στάθμευσε οριστικά...
Χωρίς άλλη στάση φτάνω στον Άγιο Γεώργιο.
Οι γραμμές προς Βόλο.
Επί της (ήδη προ πολλών ετών καταργηθείσας) ισόπεδης διάβασης πριν τον σταθμό, έχει χτιστεί αυτή η πολύ χρήσιμη τσιμεντένια αποβάθρα.
Ούτε εδώ η γραμμή φαίνεται να έχει υποστεί ζημιές. Αυτό που υφίσταται ωστόσο είναι οι συνέπειες της απροθυμίας του ΟΣΕ να ξεκινήσει την άμεση αποκατάσταση της στο σύνολο της.
Πρώτο βήμα σε κάθε γραμμή που εγκαταλείπεται είναι η ανάπτυξη βλάστησης. Ακολουθούν οι κλοπές ήσσονος αξίας, που σταδιακά γίνονται μεγάλης και τελικώς καταλήγουν στην αποξήλωση ολόκληρων τμημάτων, έπονται οι καταπατήσεις και το χάρισμα εκτάσεων και κτηρίων, ώστε στο τέλος να καταλήξουμε νομοτελειακά στην αναπόληση των ενδόξων εποχών που είχαμε τρένο, αλλά με το μαλακό, γιατί δεν θέλουμε να γίνει κάνα αστείο και να επιστρέψει εκεί απ' όπου με τόσο κόπο το διώξαμε.
Χωρίς άλλες παρεκκλίσεις από την σειρά των σταθμών, κατευθύνομαι προς τον Ριζόμυλο.
Η ευθεία προς το Βελεστίνο.
Η στάση στον Ριζόμυλο βρίσκεται και αυτή τοποθετημένη ακριβώς δίπλα σε ισόπεδη διάβαση.
Ο πίνακας δρομολογίων. Παρατήρηση: ενδιαφέρων ο τρόπος μεταγραφής του τοπωνυμίου στα αγγλικά.
Ούτε εδώ καταγράφονται ζημιές. Αντιθέτως μάλιστα, γραμμή και στάση φαίνονται να διατηρούνται ανέπαφα.
Μέχρι και το ΑΣΙΔ παραμένει στην θέση του. Θα εξηγήσω αμέσως παρακάτω γιατί το αναφέρω ως κάτι το αξιοπρόσεκτο.
Επόμενη στάση: Στεφανοβίκειο.
Εδώ οι βραχίονες των ΑΣΙΔ είναι κατεβασμένοι και τα δρύφρακτα έχουν αφαιρεθεί από αυτά. Έχοντας δει φωτογραφίες και από την γραμμή μεταξύ Παλαιοφαρσάλου - Καλαμπάκας το ίδιο φαινόμενο παρουσιάζεται και εκεί, με ορισμένα ΑΣΙΔ να εξαφανίζονται και ολοκληρωτικά από την θέση τους. Ποιος είναι ο λόγος άραγε; Ήταν ενέργεια που έγινε από τον ΟΣΕ ή απλώς λεηλατήθηκαν με συνοπτικές διαδικασίες;
Εδώ εντοπίζονται μερικές ανεπαίσθητες καθιζήσεις της γραμμής.
Γραμμή προς Βόλο.
Και εδώ η βλάστηση αναπτύσσεται ταχέως.
Λεπτομέρεια: « Ougree - 11- 52 -S33».
Τα τρένα θα αργήσουν πολύ να ξανατρέξουν στην Θεσσαλία.
Ακόμα χειρότερα, γεννάται το ερώτημα: Θα ξανατρέξουν ποτέ;
Αφήνω πίσω μου και το Στεφανοβίκειο και κατευθύνομαι προς το Αρμένιο. Εδώ ξέρω ότι οι ζημιές που πρόκειται να συναντήσω είναι εκτεταμένες. Μένει να διαπιστώσω και ιδίοις όμμασι το μέγεθος της καταστροφής.
Ο σταθμός του Αρμένιου με τις περίφημες φωλιές πουλιών στα δέντρα που τον περιστοιχίζουν είναι ερημωμένος.
Η εικόνα αυτή δεν ήταν πολύ διαφορετική ακόμα και όσο η κυκλοφορία διεξαγόταν κανονικά.
Κλαδιά, ξερόχορτα και ξεραμένα καλαμπόκια έχουν καλύψει τις γραμμές.
Στο Αρμένιο έχω μια από τις παλαιότερες σιδηροδρομικές μου αναμνήσεις: Όντας παιδί ακόμα και επιβάτης κάποιου καραφεσωμένου InterCity 40, θυμάμαι να μπαίνουμε στον σταθμό του Αρμενίου, όπου στην δεύτερη γραμμή μας περίμενε το τοπικό ΜΑΝ 2. Άμα τη αφίξει μας, ο σταθμάρχης έδωσε σήμα αναχώρησης στο ΜΑΝ, ενώ εγώ είχα κολλήσει το πρόσωπο μου στο παράθυρο και παρακολουθούσα με δέος την διασταύρωση υπό το ημίφως του σταθμού, σαν να ήταν κάποιο πρωτόγνωρο μαγικό το οποίο εξελισσόταν μπροστά στα μάτια μου. Ο σταθμάρχης πριν μας αποδεσμεύσει, ώστε να συνεχίσουμε το ταξίδι μας που πλησίαζε σιγά - σιγά στο τέλος του, βλέποντας με κολλημένο στο παράθυρο, μου χάρισε έναν χαιρετισμό, τον οποίο εγώ ανταπέδωσα σχεδόν εκστασιασμένος κουνώντας πέρα - δώθε και τα δύο χέρια μου. Το AEG άρχισε να τσουλά προς τα μπρος, ο σταθμάρχης επέστρεψε στο γραφείο κίνησης και εμείς είναι ώρα να επιστρέψουμε στο σήμερα.
Η είσοδος του σταθμού είναι παντελώς κατεστραμμένη.
Απαιτείται ολική αποκατάσταση και των τριών γραμμών.
Αιωρούμενες και καλυμμένες από κλαδιά.
Η κατάσταση είναι η ίδια ακόμα και αρκετά μέτρα μετά τον σταθμό.
Φαίνεται ότι πραγματοποιήθηκε ένας στοιχειώδης καθαρισμός της αποβάθρας.
Μην ξεχνιόμαστε, το χάλι μας πανελλαδικώς παρακολουθείται επί εικοσιτετραώρου βάσεως.
Απόλυτη ερημιά.
Το παγκάκι τοποθετήθηκε ως μια ύστατη προσπάθεια ανάσχεσης της εισόδου στην αίθουσα αναμονής.
Λεπτομέρεια από έναν «πυλώνα» στήριξης του στεγάστρου.
Σας το έχουμε πει χιλιάδες φορές: Φύγετε! Δεν σας θέλουμε! Ποτέ δεν σας θέλαμε!
Η λάσπη έχει ξεραθεί, όμως οι πληγές που άφησε πίσω της η κακοκαιρία είναι ακόμα ανοικτές.
Είναι άγνωστο πότε και αν το Αρμένιο θα ξαναδεί επιβάτες.
Άποψη του συγκροτήματος του σταθμού από την πίσω πλευρά.
Επόμενος σταθμός η Κυψέλη, γνωστή και ως Κιλελέρ.
Κυψέλη άνευ βασίλισσας.
Η γραμμή φαίνεται καθαρή και ακέραια μέχρι εκεί που φτάνει το μάτι.
Ομοίως στην κατεύθυνση προς Αρμένιο.
Τα χειριστήρια αυτά συναντώνται μόνο επί της γραμμής Λάρισας - Βόλου.
Στο εσωτερικού του σταθμού βρίσκεται πεταμένη μια στραβωμένη μπάρα, πιθανότατα από το παρακείμενο ΑΣΙΔ.
Κατεστραμμένο χειριστήριο.
Η πόρτα αυτή ήταν χτισμένη, όμως κάποιος την κατεδάφισε.
Εδώ φαίνεται ότι υπήρχε εκδοτήριο εισιτηρίων, το οποίο μεταγενέστερα χτίστηκε όπως οι πόρτες και τα παράθυρα του σταθμού.
Αναρωτιέμαι μέχρι πότε λειτούργησαν κανονικά ως σταθμοί τα κτήρια αυτά, προτού υποβιβαστούν σε απλές στάσεις.
Το να συμβαίνουν πολύνεκρα δυστυχήματα, τα οποία οφείλονται σε εν γνώσει παραλείψεις και πολυετή αδράνεια είναι ασυγχώρητο. Το να συμβαίνουν καταστροφές, οι οποίες οφείλονται σε εντελώς απρόβλεπτους παράγοντες όπως είναι μια σαρωτική κακοκαιρία, είναι μεν κατανοητό, όμως η μετέπειτα άνευ προηγουμένου αδιαφορία ή ακόμα χειρότερα η απροθυμία αποκατάστασης τους είναι εξίσου ασυγχώρητες.
Πάντως από την σκοπιά της Hellenic Train η κατάσταση δύσκολα θα μπορούσε να είναι καλύτερη: Μέσα σε ένα χρόνο απηλλάγη από όλες σχεδόν τις περιφερειακές γραμμές, ενώ ταυτόχρονα διατήρησε στο ακέραιο την ετήσια κρατική επιδότηση. Λιγότερη δουλειά με ίδια χρήματα και μάλιστα όχι δεδουλευμένα. Ποιος δεν θα ήθελε κάτι τέτοιο;
Σταθμός εν είδει σαρκοφάγου.
Το πασάγιο στην έξοδο του σταθμού προς Αρμένιο. Και εδώ οι μπάρες έχουν αφαιρεθεί.
Βρίσκομαι προ του συγκροτήματος της Μελίας. Η γραμμή μέχρι και τον σταθμό φαίνεται εντάξει.
Μετά το πασάγιο βρίσκεται ο σημαφόρος εξόδου της Μελίας, ο οποίος έχει καταστεί μονοβραχίων. Τα σημάδια από την κοπή με οξυγόνο είναι φανερά πάνω στο κομμάτι του άνω βραχίονα που δεν αφαιρέθηκε.
Άλλο ένα αγαπημένο μου φωτογραφικό θέμα.
Καλό αστείο.
Σταθμός Μελίας.
Όπως ανέφερα και παραπάνω η γραμμή τόσο εντός του σταθμού, όσο και προς την Κυψέλη παραμένει σε καλή κατάσταση.
Να συμβαίνει το ίδιο και προς την Χάλκη;
Σταθμός άνευ πινακίδας, με χτισμένες πόρτες και παράθυρα.
Μάλλον θα έπρεπε να με εκπλήσσει το γεγονός ότι τα χειριστήρια των σημαφόρων βρίσκονται ακόμα στην θέση τους και δεν έχουν καταλήξει προ πολλού σε κάποιο χυτήριο.
Ο πίνακας δρομολογίων έχει αφαιρεθεί. Έτσι και αλλιώς από δρομολόγια ξεμείναμε...
Παρά το χτίσιμο εξωτερικά, το παντζούρι παραμένει στην θέση του.
Μέσα στα χαλάσματα εντοπίζω ένα δελτίο περιορισμού ταχύτητας. Από αυτό το εύρημα προκύπτει, ότι κάποτε εντός του σταθμού διατηρούταν έγγραφο υλικό.
Όσο προσπαθώ να ανιχνεύσω οτιδήποτε ενδιαφέρον εντός του κτηρίου, από το δίπλα δωμάτιο ακούω θορύβους. Έχω καταλάβει ότι πρόκειται για κάτι ζωντανό, πιθανότατα για κάποιο τρωκτικό ή μικρό πτηνό, αυτό που θα εμφανιζόταν όμως δύσκολα θα μπορούσα να το φανταστώ. Πριν μπω μέσα στο δωμάτιο από το οποίο έρχονται οι ήχοι, μια κουκουβάγια πετάει ακριβώς μπροστά μου και προσγειώνεται μπροστά στην ανοικτή πόρτα, όπου κοντοστέκεται και με κοιτάει βαριανασαίνοντας από την τρομάρα. Λογικό, εξάλλου μπήκα απρόσκλητος στο σπίτι της.
Σηκώνω το κινητό για να την φωτογραφίσω, αλλά αυτή την ίδια ώρα απλώνει τα φτερά της και εξαφανίζεται στον κάμπο. Ίσα - ίσα προλαβαίνω να αποθανατίσω την πτήση της προς τα έξω.
Η Λάρισα, η Μελία, το Αρμένιο και ο Βόλος είναι τα μόνα κτήρια επί της γραμμής Λ - Β τα οποία βρίσκονται στα αριστερά της γραμμής.
Ψευδαίσθηση κανονικότητας.
Η Μελία φέρει σημαφόρο και πριν την είσοδο της. Αυτός διατηρείται ακέραιος.
Σε μια γραμμή η οποία από την αρχή μέχρι το τέλος της ως επί το πλείστον κινείται επί μιας ατελείωτης ευθείας, στα πλαίσια της ανακαίνισης της προκρίθηκε ως βέλτιστη λύση η επαναφορά των καμπύλων της μετρικής γραμμής στο Λατομείο...
Παιχνίδια με τον ήλιο και την υποέκθεση.
Η πορεία προς την Χάλκη αποδεικνύεται δύσκολη, αλλά και αποκαλυπτική. Μέσω ενός κυριολεκτικά διαλυμένου δρόμου, κινούμαι παράλληλα με τις γραμμές. Μέχρι σήμερα έχει χρειαστεί πολλές φορές να οδηγήσω σε χωματόδρομους, όμως αυτός ήταν μακράν ο χειρότερος όλων. Με κολλημένη την πρώτη ταχύτητα και το αυτοκίνητο και χτυπιέται πάνω κάτω καθώς διέρχεται πάνω από κοτρόνες, κλαδιά και σκάμματα, προσπαθώ ταυτόχρονα να διατηρώ οπτική επαφή με την γραμμή στα αριστερά μου. Δεν έχω προχωρήσει πολύ, όταν αρχίζω να καταλαβαίνω ότι το τμήμα μεταξύ Χάλκης και Μελίας έχει πληγεί περισσότερο από κάθε άλλο.
Το σκύρο κάτω από την γραμμή έχει υποχωρήσει, με αποτέλεσμα αυτή να αιωρείται σε απόσταση πολλών μέτρων.
Το πρανές σε ορισμένα σημεία έχει εξαφανιστεί εντελώς. Καταλαβαίνοντας ότι είναι μάταιο να προσπαθήσω να ανέβω στο επίπεδο της γραμμής λόγω των ψηλών βάτων που την περιστοιχίζουν, εξακολουθώ να την παρακολουθώ από το αυτοκίνητο. Η γραμμή έχει υποστεί ολική καταστροφή: αλλού γέρνει, αλλού ίπταται, αλλού κάθεται, ενώ σε ορισμένα σημεία αγνοείται παντελώς.
Θα χρειαστεί πολλή δουλειά για να επανέλθει στην πρότερη κατάσταση.
Μετά από αρκετό ταρακούνημα και καταπόνηση του αυτοκινήτου, φτάνω επιτέλους στην Χάλκη.
Κοιτώντας προς το χάος που μόλις άφησα πίσω μου.
Η πρώτη γραμμή της Χάλκης έχει αρχίσει να χορταριάζει. Την ίδια μοίρα θα έχει σύντομα και η δεύτερη.
Η Χάλκη είναι ο πρώτος σταθμός μετά την Λάρισα. Όσο πλησιάζουμε προς τον πολιτισμό, τόσο μεγαλώνει και το χάλι των κτηρίων.
Ο σταθμός της Χάλκης δεν φαίνεται να έχει πληγεί από την κακοκαιρία, αλλά από τον νεοελληνικό πολιτισμό. Παντού υπάρχουν πεταμένα σκουπίδια, τα οποία μάλιστα φαίνονται να είναι φρέσκα.
Λίγο πριν την Λάρισα.
Η κατάσταση της γραμμής παραμένει τραγική.
Προσεγγίζω την γέφυρα που βρίσκεται πριν τον σταθμό.
Η γέφυρα αφενός άντεξε μεν την ορμή του νερού...
...αφετέρου λειτούργησε ως ανάχωμα συγκεντρώνοντας πάνω της όλες τις φερτές ύλες από τα παρακείμενα χωράφια.
Φυτικός συρφετός.
Ο σημαφόρος εισόδου της Χάλκης κατάφερε επίσης να επιβιώσει.
Από το σημείο αυτό και έπειτα η γραμμή παραμένει χαμένη κάτω από τα χόρτα. Κάπου εδώ τελειώνει και η δική μου διαδρομή.
Αν με ρωτήσετε αν η γραμμή είναι καταδικασμένη, η απάντηση είναι όχι. Σίγουρα απαιτείται πολλή δουλειά για να επανέλθει σε λειτουργική κατάσταση, όμως τίποτα δεν είναι μη αναστρέψιμο.
Ωστόσο
αυτό που παραμένει εξίσου απρόβλεπτο με την κακοκαιρία είναι ο παράγοντες ΟΣΕ - κυβέρνηση, οι οποίοι πέρα από τις πρόσφατες εξαγγελίες, εδώ και έναν χρόνο δεν
φαίνεται να πτοούνται ιδιαιτέρως από το γεγονός ότι μέσα σε ένα χρόνο το
δίκτυο του απώλεσε μερικά ακόμα χιλιόμετρα γραμμής.
Το 2023 δεν ήταν μια καλή χρονιά για τον σιδηρόδρομο.
Κρίνοντας ότι δεν είναι σκόπιμο να φτάσω μέχρι την Λάρισα, καθώς εντός αυτής ούτως ή άλλως δεν σημειώνονται ζημιές, παίρνω τον δρόμο της επιστροφής. Μετά από μια στάση για φαγητό αποφασίζω να επισκεφτώ και το Λατομείο. Κοιτώντας τον σταθμό από την πλευρά του δρόμου δεν εντοπίζω κάτι αξιοσημείωτο. Παρ' όλα αυτά έχω αφήσει μερικούς ανοιχτούς λογαριασμούς...
Κατά το 2022 είχα παραλείψει να φωτογραφίσω τον σημαφόρο και το δισκόσημα του Λατομείου. Όπως φαίνεται και στην φωτογραφία η γραμμή έχει καταστεί και εδώ αδιάβατη από την βλάστηση.
Σήμα κατατεθέν των θεσσαλικών σιδηροδρόμων.
Ο σημαφόρος μου απαγορεύει την είσοδο στον σταθμό και εγώ συμμορφώνομαι.
Δεν θα μπω στην διαδικασία να κάνω προβλέψεις για τον χρονικό ορίζοντα αποκατάστασης της γραμμής. Μπορεί να είναι μια πενταετία όπως προβλέπουν οι πιο αισιόδοξοι, μπορεί να είναι και πολύ παραπάνω. Σε γενικές γραμμές όλοι γνωρίζουμε πώς εκτελούνται τα δημόσια έργα στην Ελλάδα. Ενδεικτικά να θυμίσω ότι βάσει χρονοδιαγράμματος η γραμμή Λάρισας - Βόλου έπρεπε ήδη να είναι πλήρως ανακαινισμένη και ηλεκτροκινούμενη. Επίσης ενδεικτικά θυμίζω, ότι για την παράδοση μόλις 7 χιλιομέτρων γραμμής στο Λουτράκι μπαίνουμε στον πέμπτο χρόνο αναμονής, συνεπώς όλα τα σενάρια είναι πιθανά. Δεν θα σταθώ ούτε στην σοβαρότητα των όποιων εξαγγελιών, καθώς τόσο ο ΟΣΕ, όσο και η Hellenic Train μας αποδεικνύουν καθημερινά με πόση σοβαρότητα αντιμετωπίζουν τον σιδηρόδρομο και όσους επιβάτες έχουν απομείνει σε αυτόν.
Στο τέλος της ημέρας το μόνο που κρατώ ως δεδομένο είναι το εξής: η Θεσσαλία παραμένει χωρίς τρένο. Η πολύχρονη προσπάθεια συρρίκνωσης της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας ως τον πλήρη εκμηδενισμό της, την οποία επεδίωκε η ΤΡΑΙΝΟΣΕ και ο μετέπειτα διάδοχος της, ολοκληρώθηκε μέσα σε μια μέρα από μια πρωτοφανή κακοκαιρία. Αν αυτό δεν είναι τύχη, τότε δεν ξέρω τι είναι...
Επιφυλάσσομαι για επίσκεψη και καταγραφή των ζημιών και στην δυτική Θεσσαλία, ει δυνατόν μέχρι το τέλος του έτους.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
*Οι φωτογραφίες έχουν ληφθεί στις 3 και 4/10/2024.
