Τριήμερο ατμού με την ΔΚ 8001!

     Το διήμερο 19 - 20 Μαΐου έλαβε χώρα στα Καλάβρυτα ένα εκπαιδευτικό σεμινάριο που αφορούσε τις ατμάμαξες. Φυσικά τα Καλάβρυτα επιλέχθηκαν, επειδή στην Ελλάδα η μόνη λειτουργική ατμάμαξα αυτή τη στιγμή είναι η ΔΚ 8001, η κυκλοφορία της οποίας κόντρα σε κάθε λογική δεν είναι ούτε καν περιοδική και περνάει τον περισσότερο καιρό κλειδωμένη στο μηχανοστάσιο. Δεν υπήρχε λοιπόν περίπτωση να χάσω άλλη μια κυκλοφορία της, αλλά το κυριότερο, να μην απαθανατίσω σημαντικά και σπάνια στιγμιότυπα όπως το άναμμα και τις διαδικασίες χειρισμού της! Όντας μάλιστα πεπεισμένος πως οι εργασίες στο μηχανοστάσιο θα έχουν ξεκινήσει νωρίτερα, διαλέγω να ανέβω μια μέρα πριν, την Παρασκευή στις 18 του Μαΐου.

18/5:

Πράγματι, οι υποψίες μου επαληθεύτηκαν! Το μηχανοστάσιο είναι ανοιχτό!

Και μέσα ξεκουράζεται η ΔΚ 8001

Μηχανοστάσιο με ξυλοσκεπή!

Σήμερα το βαγόνι εκτελεί χρέη αποδυτηρίων για το προσωπικό.

Σε λιγότερο από 24 ώρες θα ανάψει και πάλι!

Οι εργασίες σήμερα δεν κράτησαν πολύ. Το μηχανοστάσιο κλειδώνεται και το ραντεβού ανανεώνεται για το επόμενο πρωί.

Τα Καλάβρυτα μπορεί να είναι ένας κατ'εξοχήν τουριστικός προορισμός, όμως ο σταθμός τους όταν λείπει το τρένο, είναι όπως οποιοσδήποτε άλλος σταθμός: άδειος.

Η πλατφόρμα μεταφοράς και ο υδατόπυργος αδρανούν εδώ και πολύ καιρό.

Η πρόσοψη του σταθμού. Ο όροφος κατοικείται

Σε λίγο έχει τρένο.

Θαύμα! Ακέραια ΑΣΙΔ επί πελοποννησιακού εδάφους

To Stadler 3110 διασχίζει αργά την τελευταία καμπύλη πριν τον σταθμό...

...και πλησιάζει το τελευταίο πασάγιο...

... πριν διανύσει τα τελευταία μέτρα της διαδρομής του...

...και τελικά σταθμεύσει στην πρώτη γραμμή του σταθμού.

Εντός ολίγου αναχώρηση με προορισμό το Διακοφτό.

Αριθμημένοι στρωτήρες.

Κάπου εδώ αποχωρώ προσωρινά...

Ο σταθμός των Καλαβρύτων είναι πολύ ατμοσφαιρικός τη νύχτα.

Ελλείψει τριπόδου και φωτογραφικής μηχανής, προς το παρόν δεν μπορώ να κάνω κάτι παραπάνω και έτσι η πρώτη μέρα τελειώνει εδώ.

19/5:

    Η μεγάλη μέρα ήρθε!

Το μηχανοστάσιο έχει ανοίξει από νωρίς το πρωί και ο κόσμος μέσα αλλά κυρίως γύρω από αυτό είναι ασυνήθιστα πολύς. Μέσα η ΔΚ 8001 έχει αρχίσει εδώ και λίγη ώρα να «καπνίζει».

Το πορτάκι του πυροκιβωτίου είναι ανοιχτό και οι μάστορες φροντίζουν να το «ταΐζουν» τακτικά με κάρβουνα και ξύλα.

Σύντομα ο πρώτος καπνός αρχίζει να βγαίνει από το φυσερό της ατμάμαξας.

Πιάσαμε φωτιά!

Η ατμόσφαιρα μέσα στο μηχανοστάσιο είναι αποπνικτική.

Παρά το γεγονός πως όλα τα παράθυρα έχουν ανοιχτεί, ο καπνός δεν διοχετεύεται εύκολα στο εξωτερικό.

Οι αποχρώσεις που δημιουργούνται μέσα στο χώρο είναι εντυπωσιακές, αλλά χωρίς φωτογραφική μηχανή δεν γίνονται και πολλά πράγματα...

Ντουμάνι

Έξοδος για μερικές ανάσες και επιστροφή στο έργο.

Η διαδικασία μέχρι στιγμής μου φαίνεται άκρως μυσταγωγική. Και όμως, ακόμα δεν έχουμε αρχίσει καλά - καλά.

Σκιές

Η αναμονή θα συνεχιστεί για αρκετή ώρα ακόμα, καθώς η πίεση του ατμού δεν είναι ακόμα στο κατάλληλο επίπεδο. Στο ενδιάμεσο γίνεται μια σύντομη επίδειξη διαφόρων εξαρτημάτων και η τοποθέτηση μιας κροτίδας πάνω στις σιδηροτροχιές.

Όπως είναι αναμενόμενο, η όλη διαδικασία προκαλεί ενδιαφέρον όχι μόνο στους περιοίκους, αλλά και σε επισκέπτες από άλλες χώρες. Είμαι σίγουρος πως το ενδιαφέρον θα ήταν ακόμα μεγαλύτερο αν η ατμάμαξα κινούταν σε τακτά χρονικά διαστήματα, έστω μέχρι την Κερπινη, αλλά η σκέψη αυτή δεν φαίνεται να υλοποιείται άμεσα...

Στο σημείο αυτό δεν γίνεται να παραλείψω το ακόλουθο αστείο μεν, διδακτικό δε περιστατικό: Ορισμένοι Ιάπωνες τουρίστες που περιεργάζονταν την ατμάμαξα, έμειναν έκπληκτοι μπροστά στην μεταλλική πινακίδα που αναφέρει πως η ατμάμαξα έχει κατασκευαστεί στο Παρίσι το 1891. Αφού διαβεβαιώθηκαν πως πράγματι η ατμάμαξα έχει ιστορία 127 χρόνων και πως δεν πρόκειται για κάποιου είδους «διαφημιστικού τρικ», όπως ανέφερε κάποιος απορημένος στην αρχή, έδωσαν με κάθε επισημότητα τα εύσημα στους «μάστορες» για τη συντήρηση της και πόζαραν περιχαρείς δίπλα από την πινακίδα. Φαίνεται πως στην Άπω Ανατολή ο σεβασμός και ο θαυμασμός προς την ιστορία, σε όποια μορφή και αν αυτή βρίσκεται, είναι σίγουρα πολύ μεγαλύτερος απ' ότι μπορεί να φανταστεί κανείς.

Λεπτομέρεια από τους τροχούς. Σε πρώτο πλάνο ο «οδηγός» τροχός.

Όσο ασχολούμαστε με το άναμμα της ατμάμαξας στο εσωτερικό του μηχανοστασίου, έξω πραγματοποιείται μέσα σε ομίχλη πυκνών καπνών άφιξη ενός Stadler από το Διακοφτό.

Η πίεση δεν ανεβαίνει γρήγορα και πλέον όλη η περιοχή έχει μυρίσει κάρβουνο.

Εξαέρωση καυτού ατμού!

Μετά από αρκετή ώρα η πίεση είναι στις 4 ατμόσφαιρες. Μόλις ο δείκτης δείξει 4,5 όλα θα είναι έτοιμα για την έξοδο της ατμάμαξας από το χώρο του μηχανοστασίου.

Πράγματι, σε λιγότερο από δέκα λεπτά η ατμάμαξα είναι έτοιμη να κινηθεί και με πολύ χαμηλή ταχύτητα περνάει τις πόρτες του μηχανοστασίου για να σταματήσει και πάλι έξω από αυτό. Απομένουν κάποιες προετοιμασίες ακόμα για να ξεκινήσει τις μανούβρες εντός του σταθμού. Στο μεταξύ βρίσκω ευκαιρία για να φωτογραφίσω μερικές λεπτομέρειες.

Οι χάλκινες ασφαλιστικές δικλείδες.

Η σφυρίχτρα.

Λόγω του μικρού της μεγέθους, η ΔΚ 8001 δεν διαθέτει εφοδιοφόρο. Αντ' αυτού το απαραίτητο κάρβουνο τοποθετείται από το θερμαστή στο κιβώτιο που βρίσκεται στο αριστερό της μέρος.

Όσον αφορά την προετοιμασία της ατμάμαξας όλα είναι έτοιμα, ωστόσο...

Πρέπει να προηγηθεί καθαρισμός και λάδωμα του κλειδιού, ώστε να καταστεί δυνατή η αλλαγή της πορείας από την πρώτη στη δεύτερη γραμμή.

Με το σήκωμα των ατμοφρακτών ή αλλιώς «τζιφαριών», απελευθερώνεται από την εικονιζόμενη «βρύση» καυτό νερό και γίνεται εισροή αέρα μιας ατμόσφαιρας. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αυτής είναι πολύ σημαντικό για τον μηχανοδηγό να προσέξει τον ήχο του αέρα που απορροφάται, καθώς αυτός υποδεικνύει πως η διαδικασία γίνεται με σωστό τρόπο.

Η μετώπη της μικρής ατμάμαξας.

Ενώ γίνεται καθαρισμός της ΔΚ 8001 από την στάχτη που την έχει καλύψει, στο πίσω μέρος οι εργασίες συντήρησης του κλειδιού συνεχίζονται.

Σημαιοστολισμένη

Κατά τη διάρκεια της αναμονής ενεργοποιείται και η αγγλικής κατασκευής γεννήτρια...

...και συνεπακόλουθα ο φωτισμός.

Νερό θερμοκρασίας 100 °C !

Είναι πλέον θέμα ενός λεπτού να δοθεί η έγκριση από τον σταθμάρχη προκειμένου να λυθεί η πέδη και να ξεκινήσει η κίνηση.

Ο υδατόπυργος δεν θα χρειαστεί ούτε σήμερα. Η τροφοδοσία του νερού γίνεται με λάστιχο από μια παρακείμενη βρύση.

Και όμως κινείται!!! Αυτό που μέχρι πριν λίγες ώρες παρέμενε ακινητο και άψυχο μέσα στη σκόνη, σήμερα είναι γεμάτο ζωντάνια, χρώμα, κίνηση και ήχο!

Οι βόλτες πάνω κάτω μέσα στα όρια του σταθμού έχουν αρχίσει.

Σήμερα όμως δεν θα επικεντρωθούμε τόσο στην κίνηση, όσο σε ζητήματα τεχνικής φύσεως. Ήδη δόθηκε αρκετή έμφαση στην διαδικασία του ανάμματος και της εκκίνησης.

Ο καιρός είναι ευνοϊκότατος. 

Ασυνήθιστη εικόνα.

Πριν την αλλαγή γραμμής.

Η αλήθεια είναι πως σε σχέση με την έξοδο της τον Γενάρη του 2016, η σημερινή παράσταση ήταν λιγότερο φαντασμαγορική, αλλά δεν με ενοχλεί καθόλου! Ήδη είδα πολλά πρωτόγνωρα και ενδιαφέροντα πράγματα και ακόμα δεν έχουμε τελειώσει.

Η ΔΚ επιστρέφει στην πρώτη γραμμή προκειμένου να ανεφοδιαστεί με νερό και να «κρυφτεί» για λίγο στο μηχανοστάσιο, καθώς επίκειται άφιξη αμαξοστοιχίας από το Διακοφτό, πράγμα που σημαίνει πως η πρώτη γραμμή πρέπει να απελευθερωθεί.

Μοναδικό θέαμα!

Μεγάλη δίψα.

Πόνεσαν τα αυτιά μου, αλλά άξιζε τον κόπο!

Περιμένοντας την επόμενη άφιξη.

Τα δύο Stadler, με επικεφαλής το 3110, εισέρχονται στο σταθμό. 

Και σταματάνε ακριβώς πάνω στο όριο σταθμεύσεως αμαξοστοιχιών.

Οπτική γωνία.

Από απόσταση.

Προλαβαίνω άνετα να πάω μέχρι το πασάγιο για να φωτογραφίσω και την αναχώρηση του συρμού.

Οι μπάρες πέφτουν.

Το τρένο με προσπερνάει.

 Κατηφορίζοντας προς Κερπινή.

Πίσω στο σταθμό το Stadler 3310 έχει αποσυνδεθεί και έχει μείνει πίσω να περιμένει την επόμενη αναχώρηση.

Το μάθημα έλαβε τέλος για σήμερα. Η συνέχεια θα γίνει αύριο από νωρίς το πρωί και αναμένεται εξίσου ενδιαφέρουσα.

Νύχτωσε...

Φωτισμένη ερημιά.

Φωτισμένο μηχανοστάσιο.

20/5:

Σήμερα είναι η τελευταία μέρα του σεμιναρίου. Αποφασίζω να έρθω στο σταθμό από νωρίς για να συμμετάσχω στις προετοιμασίες.

Ώρα 6.35 π.μ.

Τα φώτα από την νύχτα που πέρασε δεν έχουν σβήσει ακόμα.

Ξημέρωσε

Η εργασίες έχουν ήδη ξεκινήσει.

Όλα τα κινούμενα μέρη της ατμάμαξας πρέπει να λιπανθούν, ώστε να αποφευχθούν οι τριβές και να μπορέσει να υπάρξει απρόσκοπτη κύλιση. Στο στιγμιότυπο λαδώνονται τα «κουζινέτα»

Η φωτιά σιγοκαίει.

Το άναμμα της ατμάμαξας σήμερα γίνεται με πιο γρήγορους ρυθμούς και σύντομα είναι έξω από το μηχανοστάσιο.

Σύντομη επιθεώρηση.

Το προστατευτικό κάλυμμα ανοίγεται για λίγα δευτερόλεπτα, ώστε να γίνει επίδειξη της διαδικασίας ατμοποίησης.

Συνύπαρξη

Η γεννήτρια ενεργοποιείται και σήμερα, ώστε η ατμάμαξα να διαθέτει και ηλεκτρικό ρεύμα.

Φυσάει και ξεφυσάει.

Εν αναμονή.

Στο σημείο αυτό ξεκινάει πλέον η πρακτική εκπαίδευση. Ένας - ένας οι συμμετέχοντες υπό την καθοδήγηση του κ. Νίκου Ταγαρούλια κινούν την ατμάμαξα...

...άλλοτε προς τα μπροστά...

...και άλλοτε προς τα πίσω.

Το γύρισμα της μάρσας, η πίεση και το τράβηγμα του ρεγουλατόρου, ο ήχος της σφυρίχτρας, το σφίξιμο και το λύσιμο της πέδης, αλλά κυρίως η κίνηση μέσα στο πυκνό σύννεφο ατμού και η αίσθηση πως είσαι «κύριος» της μικρής ατμάμαξας, δεν μπορούν να περιγραφούν εύκολα με λόγια...Θεωρώ πως ό,τι και να γράψω σε αυτό το σημείο δεν θα αντιπροσωπεύει ούτε στο ελάχιστο την πραγματικότητα.

Οι κινήσεις συνεχίζονται για πολλή ώρα αδιάλειπτα. Οι μικρές αυτές βόλτες όμως πρέπει να διακοπούν γιατί σε λίγο θα αφιχθεί συρμός από το Διακοφτό.

Χειρότερο zoom δεν γινόταν.

Στην πρώτη γραμμή

Σε λίγο θα αρχίσει και πάλι ο κατήφορος.

Το Stadler και η στάντζα. Το διπλό λογότυπο είναι αποτέλεσμα αφηρημάδας...

Ο συρμός αναχωρεί και η ΔΚ 8001 μπορεί και πάλι να ξεμυτίσει.

Χαμηλή λήψη.

Τα γκάζια δεν έλειψαν από την ημέρα, αλλά λόγω της απειρίας των μαθητευόμενων το «μπαντουνάρισμα» , δηλαδή το υπέρ του δέοντος μαρσάρισμα, ήταν σε πολλές περιπτώσεις αναπόφευκτο.

Μπρος - πίσω, πίσω - μπρός.

Όσο όμορφο και αν είναι το θέαμα της ατμάμαξας μέσα στον σταθμό των Καλαβρύτων, η εικόνα της να διασχίζει το φαράγγι του Βουραϊκού θα ήταν απείρως εντυπωσιακότερη.

Φωτογραφημένη από μπροστά.

Όσο σπάνιες είναι οι εικόνες από την κυκλοφορία μιας ατμάμαξας εν έτει 2018, άλλο τόσο είναι και η παραπάνω!

Η ώρα έχει περάσει, ήδη έχει έρθει μεσημέρι. Μετά από πολλές βόλτες, φωτογραφίες, σφυρίγματα φτάνει σιγά σιγά η ώρα για να πέσει η αυλαία της μοναδικής αυτής εμπειρίας. Οι συμμετέχοντες αρχίζουν να διαλύονται και να ξεκινούν το ταξίδι της επιστροφής. Οι μάστορες με τη σειρά τους ετοιμάζουν την ατμάμαξα για την επιστροφή και το κλείδωμα της στο μηχανοστάσιο. Αφού πρώτα την «ξεδιψάσουν» και την γυαλίσουν, με βήμα πεζού την οδηγούν πίσω από τις πόρτες του μηχανοστασίου. Όλοι έχουν ήδη φύγει, η παράσταση έλαβε τέλος.

Το φυσερό συνεχίζει να καπνίζει, όμως σιγά σιγά η δύναμη της ΔΚ 8001 αρχίζει να εξασθενίζει. Η πίεση του ατμού πέφτει συνεχώς και η ζωντάνια της μηχανής έχει χαθεί.

Με τη λίγη δύναμη που της έχει απομείνει, ο κύριος Ταγαρούλιας θα την προωθήσει λίγο πιο μέσα, μπροστά από το βαγόνι, ώστε να απελευθερωθεί ο χώρος μπροστά από τις πόρτες. Βλέποντας με στο πλάι να περιμένω να τραβήξω φωτογραφία τις τελευταίες κινήσεις, με προσκαλεί για άλλη μια φορά σήμερα να ανέβω πάνω. Αφού διανύσουμε τα ελάχιστα μέτρα που μας χωρίζουν από το βαγόνι, σταματάμε και μου λέει «Δέσε σφιχτά την πέδη». Υπακούω και δένω σφιχτά το χειρόφρενο. Αυτή ήταν και η τελευταία κίνηση για σήμερα. Δεν ξέρω αν πρέπει να το θεωρήσω μεγάλη τύχη ή μεγάλη ατυχία που έβαλα την τελευταία «πινελιά» στο τελείωμα ενός τόσο όμορφου τριημέρου.

Πριν κλειδώσουν τις πύλες, οι τρεις μάστορες αποχαιρετούν ξεχωριστά ο καθένας την ατμάμαξα με την ευχή να μπορέσουν να την ξαναδούν σύντομα. 

Το ίδιο ελπίζω και εγώ!

Έγινα μελοδραματικός προς το τέλος; Δεν είχα τέτοια πρόθεση. Εξάλλου εδώ μιλάμε για μια αξέχαστη εμπειρία! Και επειδή θέλω να μοιραστώ τις όμορφες στιγμές εκείνων των ημερών με τον υπόλοιπο κόσμο που πιθανώς διαβάζει τα όσα γράφω αυτή τη στιγμή, κλείνω την ανάρτηση με ένα βίντεο από τις δραστηριότητες του τριημέρου. Ελπίζω να το απολαύσετε!